Ethereum 10 Yaşında: Blockchain Devini Tanımlayan Kilometre Taşları

Ethereum 10 yaşında! Blockchain devini tanımlayan kilometre taşlarını ve daha fazlasını öğrenmek için CDS'i ziyaret edebilirsiniz.

Begüm DİLBAZ tarafından yayınlandı

31 Temmuz 2025, 16:08 yayınlandı 31 Temmuz 2025, 16:09 güncellendi

Öne Çıkan Haber Başlıkları

1 Ethereum 10 Yaşında: Bilmeniz Gereken Tüm Kilometre Taşları

Ethereum 10 Yaşında: Bilmeniz Gereken Tüm Kilometre Taşları

Temmuz 2015’teki lansmanından bu yana Ethereum, Web3, NFT ve merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyasının temelini oluşturan bir blok zincir devi haline geldi. Ethereum ana ağı, son 10 yılda binlerce DApp’e ev sahipliği yaptı, milyarlarca işlemi destekledi ve küresel geliştirici topluluğunu büyüttü.

İlk programlanabilir akıllı sözleşme platformu olan Ethereum, yolculuğu boyunca DAO’nun doğuşundan Merge’e, EIP güncellemelerinden zk teknolojilerine kadar birçok dönüm noktasına tanıklık etti. Ethereum’un 10. yılı kutlanırken, bu köklü zincirin gelişimini şekillendiren önemli adımlara göz atıyoruz:

Ethereum Whitepaper Yayını — Kasım 2013

Ethereum’un teknik dokümanı (whitepaper), kurucu ortaklardan Vitalik Buterin tarafından Kasım 2013’te yayımlandı. Bu belge, akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar (DApps) çalıştırabilen ilk merkeziyetsiz hesaplama platformunun vizyonunu sundu. Bugün bildiğimiz DeFi, Web3 ve NFT ekosistemlerinin temelleri bu belgeyle atıldı.

Ethereum ICO ve Ana Ağ Lansmanı — Temmuz 2014 – Temmuz 2015

Ethereum’un ilk coin arzı (ICO) ile 18 milyon doların üzerinde fon toplandı. Bu, o dönem için tüm zamanların en büyük ICO’su oldu. ICO sırasında 1 BTC karşılığında 2.000 ETH verilmiş, token fiyatı ise sadece 0,311 dolar olarak belirlenmişti. Ethereum mainnet, 30 Temmuz 2015’te resmi olarak başlatıldı.

The DAO Saldırısı ve Ethereum / Ethereum Classic Ayrılığı — Haziran – Temmuz 2016

DAO, merkeziyetsiz bir yatırım fonu olarak çığır açıcı bir yapıydı. Ancak 2016’da büyük bir saldırıya uğrayarak milyonlarca dolar değerinde ETH çalındı. Topluluk ikiye bölündü: Bir taraf zinciri geri almayı savunurken, diğer taraf “kod hukuktur (code is law)” ilkesine bağlı kaldı. Sonuç olarak zincir ikiye bölündü: Ethereum (ETH) ve Ethereum Classic (ETC).

Byzantium Hard Fork — Ekim 2017

Ethereum, Byzantium güncellemesiyle birlikte zk-SNARKs gibi sıfır bilgi ispatlarını entegre etti. Bu, özel işlemler ve daha verimli veri yapıları ile gizlilik odaklı DApp’lerin geliştirilmesine olanak sağladı.

Difficulty Bomb Ertelemeleri — Eylül 2015 – Haziran 2022

Proof-of-Work modelinden çıkışı hızlandırmak amacıyla geliştirilen “difficulty bomb”, madenciliği zamanla imkânsız hale getirecek bir mekanizmaydı. Ancak ağ geçişlerine zaman kazandırmak için bu bomba yıllar boyunca birçok kez ertelendi.

Constantinople Hard Fork — Şubat 2019

Blok ödülü 3 ETH’den 2 ETH’ye düşürüldü, yani enflasyon azaldı. Güncelleme, EIP-1283 (düşük gas ücretleri) ve EIP-1052 (akıllı sözleşme doğrulama hızlandırması) gibi önemli iyileştirmeler içerdi. Ethereum, geliştiriciler için daha ucuz ve kullanıcı dostu hale geldi.

London Hard Fork & EIP-1559 — Ağustos 2021

EIP-1559, Ethereum’un ücret sistemini tamamen yeniledi. Artık her işlemde temel ücret (base fee) yakılıyor, bu da ETH arzını deflasyonist hale getiriyor ve işlem maliyetlerinin daha öngörülebilir olmasını sağlıyor.

The Merge — Eylül 2022

15.537.393 numaralı blokta, Ethereum, Proof-of-Work’ten Proof-of-Stake’e geçişini tamamladı. Bu tarihi geçişle birlikte madencilik sona erdi, enerji tüketimi %99’un üzerinde azaldı ve Ethereum, Beacon Chain ile birleşerek daha sürdürülebilir bir yapıya kavuştu.

Cancun-Deneb (Dencun) Hard Fork — Mart 2024

Cancun (execution layer) ve Deneb (consensus layer) güncellemeleriyle birlikte EIP-4844 (Proto-Danksharding) aktif oldu. “Blob” adı verilen yeni işlem türü sayesinde rollup ücretleri düşürüldü ve tam parçalama (sharding) için altyapı hazırlandı.